เกร็ดความรู้
ATEX มาตรฐานอุปกรณ์สำหรับใช้ในพื้นที่เสี่ยงอัคคีภัย
23 พฤศจิกายน 2566 15:10 น.
ATEX (อาเทกซ์)
ATEX เป็นการเล่นคำย่อจากชื่อเต็มว่า “ATmosphere EXplosive” ซึ่งเป็นหนึ่งในมาตรฐานแนวทางการปฏิบัติของสหภาพยุโรป ประกอบไปด้วย 2 หัวข้อหลักคือ สภาพแวดล้อมการทำงาน (Directive 99/92/EC, ATEX 137) และ อุปกรณ์ (Directive 94/9/EC, ATEX 100a) สำหรับทำงานภายใต้ สภาพบรรยากาศที่จุดติดไฟได้ (explosive atmosphere)
สภาพบรรยากาศที่จุดติดไฟได้ (explosive atmosphere)
ตามกฎข้อบังคับ DSEAR (Dangerous Substances and Explosive Atmospheres Regulations, กำหนดโดย สหราชอาณาจักร ภายใต้มาตรฐานการดำเนินงานของสหภาพยุโรป) ได้นิยามไว้ว่า สภาพบรรยากาศที่จุดติดไฟได้ คือ ส่วนผสมของสสารอันตรายต่างๆ ที่สามารถลุกไหม้ (สสารไวไฟ) ได้ในสภาวะก๊าซ สารระเหย หรือ ฝุ่นละอองภายใต้สภาพบรรยากาศทั่วไป ซึ่งสามารถลุกลามไปเป็นบริเวณกว้างหลังจากเกิดการเผาไหม้ครั้งแรกจนครอบคลุมสสารที่ยังไม่เกิดการเผาไหม้ได้ทั้งหมด
การแบ่งประเภทพื้นที่ต่างๆ (Zone classification)
ในโรงงานอุตสาหกรรมบางประเภทเช่นโรงถลุงแร่และโรงงานเคมี มีปริมาณของก๊าซและของเหลวไวไฟปรากฏในพื้นที่หนึ่ง ๆ เป็นปริมาณมาก ซึ่งอาจจะก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อการลุกไหม้ได้ รวมไปถึงพื้นที่ที่มีฝุ่นเช่นโรงงานผลิตแป้งมันสำปะหลัง นั้นก็มีโอกาสที่จะเกิดการระเบิดด้วยเช่นกัน
และในบางกรณี ช่วงเวลาที่ก๊าซ ของเหลวและฝุ่นอันตรายเหล่านี้ปรากฏนั้นกินระยะเวลาที่ยาวนานหรือตลอดเวลา ในบริเวณอื่น ๆ อาจจะมีสสารไวไฟปรากฏขึ้นในบางช่วงระยะเวลา เช่นในช่วงที่การผลิตมีปัญหา ซ่อมบำรุง หรือในช่วงที่เกิดอุบัติเหตุ ด้วยเหตุนี้ โรงถลุงแร่และโรงงานเคมีจำต้องจำแนกพื้นที่ออกเป็นส่วน ๆ (zone) ตามความเสี่ยงที่ก๊าซ ของเหลว และฝุ่นจะรั่วไหลออกมา
ก๊าซ และ สารระเหย (G)
ฝุ่น (D)
หมายเหตุ: ลักษณะของพื้นที่อันตรายจำพวกนี้ควรจะถูกจำแนกโดยผู้มีความชำนาญเท่านั้น
ประเภทของอุปกรณ์
อุปกรณ์ที่ได้รับการรับรองมาตรฐาน ATEX สามารถจัดเป็นหมวดหมู่ได้ตามนี้ จะถูกระบุประเภท (Category) และพื้นที่ที่รองรับ ดังนี้
หมายเหตุ: อุปกรณ์ในกลุ่ม Category 1 สามารถนำไปใช้กับ Zone 1/21 ได้ และ อุปกรณ์ในกลุ่ม Category 2 สามารถนำไปใช้กับ Zone 2/22 ได้เช่นเดียวกัน
ขั้นตอนการปฏิบัติตาม, Conformity Procedures
อุปกรณ์ไฟฟ้าในกลุ่ม Category 1 และ 2 และบริษัทที่ผลิต ต้องได้รับการรับรองจาก ATEX Notified Bodies (NB) -กลุ่มองกรณ์ในระดับประเทศที่ได้รับการมอบหมายให้ตรวจสอบผลิตภัณฑ์ว่าเป็นไปตามกฎข้อบังคับหรือไม่ เช่น CESI, IMQ, ICEPI, ฯลฯ- อุปกรณ์ที่ได้รับการตรวจสอบแล้วจะได้รับตรา CE พร้อมหมายเลขการตรวจสอบ
อุปกรณ์ไฟฟ้าในกลุ่ม Category 3 บริษัทผู้ผลิตจะเป็นผู้ตรวจสอบเอง -ในกรณีของ SCAME อุปกรณ์ได้ผ่านการตรวจสอบทาง ISO 9001 ที่รับรองโดย CSQ โดยอัตโนมัติอยู่แล้ว- บริษัทผู้ผลิตจะต้องจัดเตรียมเอกสารทางเทคนิค ที่อธิบายการปฏิบัติตามกฎข้อบังคับต่างๆ เอง เอกสารเหล่านี้จะต้องสามารถเข้าถึงได้เป็นเวลาอย่างน้อย 10 ปีหลังจากหยุดการผลิตสินค้าออกสู่ตลาด
อุปกรณ์ไฟฟ้าทั้งสามกลุ่ม (Category 1, 2 และ 3) จะต้องมาพร้อมกับ ประกาศของ EC และวิธีการใช้งานเสมอ
ซึ่งเมื่อกล่าวถึงสินค้าของ GT Mover ทั้งระบบพลังงานไฟฟ้าและพลังเครื่องยนต์ สามารถดัดแปลงสินค้าให้สามารถใช้งานในเขตพื้นที่ทำงานที่มีความเสี่ยงในการเกิดการเผาไหม้หรือการระเบิดได้ และได้รับการรับรองภายใต้มาตรฐาน ATEX
หากมีคำถามเพิ่มเติม ลูกค้าสามารถติดต่อทีมขายของ GT Mover เพื่อให้เราจะช่วยคุณค้นหาผลิตภัณฑ์ที่เหมาะกับการใช้งานของคุณ ดังนี้
Email: info@gtm.co.th
Line@: @gtmover
Facebook: GTMoverThailand
อ้างอิง : https://kpeco.co.th/2016/06/atex-standard/